Dla właściwego przygotowania oraz udostępniania danych badawczych sformułowano zasady FAIR Data (Findable Accessible Interoperable Reusable).
FAIR Data opisuje jakie powinny być dane , aby uczynić je dostępnymi zarówno dla użytkownika jak i oprogramowania komputerowego przeszukującego bazy danych bez udziału człowieka.
Zasady FAIR Data
Dane badawcze które umieszczamy w repozytoriach danych powinny spełniać cztery podstawowe warunki:
1. Findable - możliwe do odnalezienia
- zbiór danych opatrzony jest metadanymi, które umożliwiają odnalezienie tego zbioru zarówno przez ludzi jak i programy komputerowe
- do zbioru przypisany jest unikalny identyfikator (np. DOI), który stanowi jednocześnie element metadanych opisujących ten zbiór; ważne jest również odpowiednie powiązanie zbioru z jego autorami, dlatego istotna jest opcja wprowadzenia do opisu identyfikatora naukowca (np. numeru ORCID)
- metadane są indeksowane w ogólnodostępnych bazach danych umożliwiających ich przeszukiwanie
2. Accessible - dostępne dla wszystkich
- dostęp do zbioru danych, a przynajmniej do metadanych, możliwy jest bezpośrednio poprzez unikalny identyfikator i nie wymaga dodatkowych narzędzi ani oprogramowania
- metadane są zawsze dostępne, nawet jeśli sam zbiór danych został już usunięty lub przeniesiony
3. Interoperable - interoperacyjne, tak aby można było je połączyć z innymi danymi
- dane oraz metadane są dostarczone w formacie zapewniającym łatwy odczyt i przetwarzanie zarówno przez ludzi jak i komputery
- zbiory danych i metadane je opisujące zawierają odnośniki do innych powiązanych z nimi zbiorów
4. Reusable - wielokrotnego użytku
- metadane zawierają liczne atrybuty dokładnie opisujące zbiór danych i uławiające użytkownikom określenie ich przydatności dla ich własnych badań
- zbiór danych zawiera licencję określającą jednoznacznie warunki ponownego wykorzystania i przetwarzania danych
- metadane wyraźnie określają autora oraz miejsce powstania danych
- metadane są skonstruowane według ogólnie przyjętych standardów specyficznych dla danej dyscypliny oraz rodzaju danych
Wszystkie dane badawcze muszą być udostępnione wraz z ich metadanymi.
Dane powinny być tak otwarte, jak to możliwe i na tyle zamknięte, na ile to konieczne.
Zasady FAIR są wciąż rozwijane i doprecyzowywane przez społeczność międzynarodową - Inicjatywa GO FAIR.