Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji (Dz. U. Nr 169 poz. 1386) norma (...) to dokument przyjęty na zasadzie konsensu i zatwierdzony przez upoważnioną jednostkę organizacyjną, ustalający – do powszechnego i wielokrotnego stosowania – zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do różnych rodzajów działalności lub ich wyników i zmierzający do uzyskania optymalnego stopnia uporządkowania w określonym zakresie.
Polskie Normy wg ustawy o normalizacji z dnia 12 września 2002 r.
1. Polska Norma jest normą krajową, przyjętą w drodze konsensu i zatwierdzoną przez krajową jednostkę normalizacyjną, powszechnie dostępną, oznaczoną – na zasadzie wyłączności – symbolem PN.
2. Polska Norma może być wprowadzeniem normy europejskiej lub międzynarodowej. Wprowadzenie to może nastąpić w języku oryginału.
3. Stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne.
4. Polskie Normy mogą być powoływane w przepisach prawnych po ich opublikowaniu w języku polskim.
5. Polskie Normy korzystają z ochrony jak utwory literackie, a autorskie prawa majątkowe do nich przysługują krajowej jednostce normalizacyjnej.
Wyróżnia się następujące typy norm (wg PN-EN 45029:2000):
• norma terminologiczna – norma dotycząca terminów, zawierająca zwykle także ich definicje oraz, w niektórych przypadkach, odpowiednie objaśnienia, ilustracje, przykłady itp.,
• norma podstawowa – norma obejmująca szeroki zakres zagadnień lub zawierająca ogólne postanowienia dotyczące jednej, określonej dziedziny,
• norma badań – norma dotycząca metod badań, w niektórych przypadkach uzupełniona innymi postanowieniami dotyczącymi badań, np. pobieranie próbek, kolejność badań,
• norma wyrobu – norma określająca wymagania, które powinny być spełnione przez wyrób lub grupę wyrobów w celu zapewnienia jego funkcjonalności,
• norma procesu – norma określająca wymagania, które powinny być spełnione przez proces w celu zapewnienia jego funkcjonalności,
• norma usługi – norma określająca wymagania, które powinny być spełnione przez usługę w celu zapewnienia jej funkcjonalności,
• norma interfejsu – norma określająca wymagania dotyczące kompatybilności wyrobów lub systemów w miejscu ich łączenia,
• norma danych (do dostarczenia) – norma zawierająca wykaz właściwości, dla których powinny być podane wartości lub inne dane w celu dokładnego określenia wyrobu, procesu lub usługi.
Dyrektywy Nowego Podejścia i normy zharmonizowane.
Jednym z głównych celów Unii Europejskiej (UE) jest utworzenie jednolitego (wspólnego) rynku oraz wyeliminowanie wszystkich ograniczeń w handlu. Ograniczenia w swobodnym obrocie towarów można wyeliminować tylko przez harmonizację przepisów technicznych na poziomie UE. Do 1985 r. działania harmonizacyjne przebiegały bardzo powoli ze względu na wysoki stopień szczegółowości ustaleń technicznych dotyczących wytworzenia poszczególnych grup wyrobów. W 1985 roku wprowadzono w EWG tzw. Nowe Podejście.
Dyrektywy Nowego Podejścia zawierają określone wymagania zasadnicze dotyczące bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i środowiska naturalnego, aspektów ekonomicznych oraz innych, istotnych ze względu na interes publiczny, a także ujednolicone procedury przeprowadzenia oceny zgodności. W Dyrektywach Nowego Podejścia są tylko wymagania zasadnicze, które musi spełniać wyrób oferowany na rynku UE, aby był dopuszczony do swobodnego obrotu na tym rynku. Wymagania szczegółowe zawarte są w zharmonizowanych normach europejskich. Wyroby zgodne ze wszystkimi przepisami właściwych dyrektyw są oznaczone znakiem CE. Znak CE wskazuje, że wyrób spełnia wymagania podstawowe wszystkich dyrektyw mających w tym przypadku zastosowanie.
Normy zharmonizowane są to europejskie normy techniczne opracowane i ustanowione przez jedną z europejskich organizacji normalizacyjnych: CEN, CENELEC lub ETSI. Ujednolicanie (harmonizacja) obowiązujących w całej Unii Europejskiej przepisów dotycząych wytwarzania i obrotu wyrobami następuje poprzez wprowadzanie w danej dziedzinie przepisów prawa europejskiego, które mają wyższą rangę niż prawo krajowe państw członkowskich.
Dyrektywa jest aktem prawnym UE skierowanym do państw członkowskich. Nakłada ona na państwa członkowskie obowiązek wydania w określonym terminie, własnych przepisów krajowych wprowadzających w życie treść dyrektywy. W przypadku Dyrektyw Nowego Podejścia przepisy krajowe muszą być w pełni zgodne z ich postanowieniami, a wszelkie krajowe regulacje sprzeczne z dyrektywami muszą zostać uchylone.
Nowe Podejście zostało uzupełnione w 1989 roku przez tzw. Globalne Podejście do badań i certyfikacji, które określa obowiązujące w UE zasady oceny zgodności wyrobów z przepisami i normami. W ramach Globalnego Podejścia wyodrębniono osiem podstawowych modułów, na których mogą być oparte procedury oceny zgodności zastosowane w poszczególnych dyrektywach, ustalono kryteria doboru tych modułów a także zasady stosowania oznaczenia CE.
Normy zharmonizowane (wg PN-EN 45029:2000) – normy dotyczące tego samego przedmiotu, zatwierdzone przez różne jednostki normalizujące, zapewniające zamienność wyrobów, procesów i usług, lub wzajemne rozumienie wyników badań lub informacji podawanych zgodnie z tymi normami.